Τα σχέδια για τις 4 θέσεις – κλειδιά

Για εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ και επιβεβαίωση της βούλησης των δύο χωρών για περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής συνεργασίας τους στον τομέα της Αμυνας και της Ασφάλειας κάνει λόγο η ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Αμυνας μετά τη συνάντηση του Νίκου Παναγιωτόπουλου με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, χωρίς όμως να δοθούν από επίσημα χείλη περισσότερες πληροφορίες πώς αυτό «μεταφράζεται» στην πράξη.

Στελέχη του Πενταγώνου ωστόσο, όταν ρωτήθηκαν σχετικά, παρέπεμπαν τους δημοσιογράφους στο διεθνές συνέδριο που είχε πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου στο Ζάππειο, στο οποίο είχε μιλήσει η πολιτική σύμβουλος της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα με εξειδίκευση σε θέματα Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Μισέλ Σάντερς, για την αμυντική συνεργασία των δύο χωρών.

Συγκεκριμένα, η Αμερικανίδα αξιωματούχος είχε μιλήσει για τη σημασία που δίνει η χώρα της στις τέσσερις βάσεις («θέσεις» τις αποκαλεί στις ανακοινώσεις του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ) στον ελλαδικό χώρο, όπως είναι η παλαιά στη Σούδα και οι νέες σε Λάρισα, Στεφανοβίκειο και Αλεξανδρούπολη. Στην τοποθέτησή της είχε χαρακτηρίσει τις τέσσερις ανωτέρω περιοχές ως «θέσεις-κλειδιά» («key locations»), στις οποίες θα επενδυθούν αμερικανικά χρήματα για τη βελτίωση ή την επέκταση των στρατιωτικών υποδομών, «ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίζουν νέα προηγμένα οπλικά συστήματα που σχεδιάζεται να μεταφερθούν ή να μετασταθμεύσουν στο ελληνικό έδαφος».

Από όσα ανέφερε προέκυπτε ότι στη Σούδα μελετάται να επεκταθεί το υπάρχον κρηπίδωμα Κ14 στο Μαράθι, ώστε να είναι δυνατό να ελλιμενίζονται τα τεραστίων διαστάσεων πλοία των Αμερικανών. Αυτή τη στιγμή στον ντόκο μπορεί να δέσει ένα αεροπλανοφόρο, ενώ στο μέλλον, όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες της επέκτασης, θα μπορούν να «πιάνουν» ελικοπτεροφόρα, πλοία αποβάσεων, πλοία διοικήσεως κ.λπ. Το «όφελος» για την ελληνική πλευρά είναι ότι στη βάση θα κατασκευαστούν επιπλέον κτίρια και κατοικίες τα οποία θα μπορεί να εκμεταλλεύεται και το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, το οποίο θα έχει και τη διοίκηση της βάσης.

Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί και με την επέκταση του αμερικανικού τομέα της αεροναυτικής βάσης που βρίσκεται στην 115 Πτέρυγα Μάχης. Εκεί οι ΗΠΑ σχεδιάζουν η βάση να εξυπηρετεί και να υποστηρίζει εφτά αεροσκάφη της αμερικανικής Αεροπορίας, Ναυτικού και Πεζοναυτών, όπως σκάφη αερομεταφορών, τάνκερ, ιπτάμενων ραντάρ κ.λπ. Καθώς δε η συμφωνία για τη Σούδα θα είναι «αορίστου χρόνου» και η αναβάθμιση δεν θα έχει «προσωρινό» χαρακτήρα, εκτιμάται ότι από το Κογκρέσο θα αποδεσμευτούν σημαντικά κονδύλια τα οποία και θα απορροφηθούν από την τοπική κοινωνία.

Ο έκτος στόλος

Στο Στεφανοβίκειο οι Αμερικανοί στοχεύουν στην ανάπτυξη των υποδομών εγκατάστασης, μεταστάθμευσης και υποστήριξης των ελικοπτέρων τους στις εγκαταστάσεις της 1ης ΤΑΞΑΣ (Ταξιαρχία Αεροπορίας Στρατού) και της 307 ΤΣΥΑΥ (Τάγμα Συντηρήσεως Αεροπορικού Υλικού) όπου και εδρεύουν τα δύο τάγματα των επιθετικών ελικοπτέρων Apache του Στρατού.

Στη Λάρισα οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται κυρίως για την 110 Πτέρυγα Μάχης ώστε με την επέκταση των υποδομών να μπορούν να υποστηρίξουν προσγείωση, ανεφοδιασμό και παραμονή, αν χρειαστεί, των υπερσύγχρονων μαχητικών τους αεροσκαφών πέμπτης γενιάς και τεχνολογίας Stealth τύπου F-22A, που αξίζει να σημειωθεί πως είναι το μοναδικό αεροσκάφος για το οποίο το Κογκρέσο δεν δίνει άδεια εξαγωγής σε καμία φίλη και σύμμαχο χώρα. Στην 110 ΠΜ εξάλλου «φιλοξενούνται» πάνω από δύο χρόνια τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) τύπου MQ-9 «Reaper» και ιπτάμενα τάνκερ, όποτε αυτά μετασταθμεύουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Στην Αλεξανδρούπολη, τέλος, θα δημιουργηθεί μια ζώνη «Military Logistics» όπου θα μπορούν να ελλιμενίζονται και μονάδες του αμερικανικού 6ου Στόλου, ενώ παράλληλα με τη βάση στη Λάρισα θα επιτηρούνται το Βόρειο Αιγαίο και τα Στενά του Ελλήσποντου (Δαρδανέλια) και η κίνηση των πλοίων του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Παραλλήλως, η εκεί εγκατάσταση ναυτικών τους μονάδων θα επιτρέπει στις ΗΠΑ, εάν αυτό απαιτηθεί, και την άμεση ανάπτυξη ισχυρών μονάδων του αμερικανικού Στόλου στη Μαύρη Θάλασσα. Η εκεί αμερικανική δύναμη εκτιμάται ότι θα λειτουργεί ως «ασπίδα προστασίας» και για τις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που υπάρχουν στην πόλη.