60 με 80 χιλιάδες αντίτυπα ενός πολυτελούς Γερμανικού ταξιδιωτικού περιοδικού διαδίδουν ένα εγκώμιο ενθουσιασμού και κατανόησης για “το νησί των ελεύθερων πνευμάτων”. Σύμφωνα μάλιστα με το site του μηνιαίου GEO Saison (‘GEO Season’), οι αναγνώστες του είναι “εκλεκτοί, ιδιαίτερα διορατικοί ταξιδιώτες, διατεθημένοι να ξοδέψουν πολλά λεφτά για ποιότητα και λατρεύουν την πολυτέλεια”.
“Είναι εξίσου ανοιχτόμυαλοι και διορατικοί και περιμένουν εξαιρετικές φωτογραφίες, πρώτης τάξεως κείμενα και συμβουλές, που να είναι τόσο εκπληκτικά όσο και αξιόπιστα.”
Το περιοδικό αναλύει μερικά πρόσφατα πορίσματα για τους αναγνώστες του: 18% απόλαυσαν τη διαμονή τους σε κορυφαία ξενοδοχεία, 12% θεωρούνται ειδικοί στις προσφορές ευεξίας, για το 63% είναι σημαντικό να γνωρίζουν άλλες χώρες και πολιτισμούς, και το 75% δηλώνει έτοιμο να ξοδέψει πολλά χρήματα στις διακοπές του.
Έχοντας ερωτευθεί την Ικαρία στις 25 μέρες που πέρασα εκεί τον Ιούνιο του 2016, μοιράζομαι το εγκώμιο σε 12 σελίδες πανέμορφων φωτογραφιών του Χρήστου Δράζου από τον Πειραιά, με ένα καλογραμμένο κείμενο από την δημοσιογράφο και συγγραφέα Elsemarie Maletzke. Οι υπεύθυνοι του site Visit Ikaria τους βοήθησαν με επαφές και συμβουλές.
Το GEO SAISON κοστίζει 6,50 ευρώ ανά τεύχος, οπότε αμφιβάλλω – αλλά, φυσικά, μπορεί και να κάνω λάθος – ότι το άρθρο αυτό θα ενδιαφέρει το είδος των τουριστών που συνάντησα, που δεν ήταν “λάτρεις της πολυτέλειας”, αλλά σίγουρα θα προσελκύσει καλύτερους.
Σε μια εποχή απολυταρχικότητας και επικρατείας ανθρώπων όπως ο Τράμπ, ένας όμορφος πρόλογος σε κάνει να θες να μάθεις αμέσως περισσότερα: “Μακριά από την Αθήνα, στο Ανατολικό Αιγαίο, οι ανυπότακτοι κάτοικοι της Ικαρίας έχουν δημιουργήσει τη δική τους πραγματικότητα, με τους δικούς τους νόμους. Ανοίγουν τα μαγαζιά τους όποτε τους βολεύει και γιορτάζουν με κάθε ευκαιρία. Οι επισκέπτες γίνονται αμέσως ένα με το πλήθος στη διασκέδαση.”
“Οι άνθρωποι παραμένουν ενωμένοι και δεν χάνουν κανένα πανηγύρι” ή “στην Ικαρία ο χρόνος δεν πιέζει κανένα να βιαστεί” και “το ανυπότακτο νησί ήταν κάποτε ελεύθερο κράτος για πέντε μήνες” είναι μερικές ακόμα παρατηρήσεις.
Η ανυποταξία της Ικαρίας εξακολουθεί να υφίσταται, κρίνοντας από τις ψήφους των νησιωτών. Το ΚΚΕ αποτελεί την πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου που διέπει τους 8.431 κατοίκους του νησιού. Όπως λέει ένας ντόπιος, “οι μισοί ντόπιοι θέλουν την ‘ανάπτυξη’ του νησιού και οι άλλοι μισοί θέλουν να παραμείνει ως έχει.” Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, το Σεπτέμβρη του 2015, το ΚΚΕ κέρδισε 33,20%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, το άλλο αριστερό κόμμα, κέρδισε 26,43% στις ψήφους του νησιού, δίνοντας έτσι ένα ποσοστό 60% αριστερών ψήφων από την Ικαρία.
Το γεγονός ότι η Ικαρία είναι σχετικά απομακρυσμένη την έκανε ιδανικό μέρος για τους δικτάτορες, ώστε να στείλουν τους αντιπάλους τους εκεί για εξορία. Ο πιο διάσημος από αυτούς ήταν ο διεθνούς φήμης συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, ισόβιος αριστερός και μαχητής της αντίστασης, που θα κλείσει τα 92 του χρόνια στις 29 Ιουλίου φέτος. Ήταν ένας από τους 13.000 Έλληνες που εξορίστηκαν στην Ικαρία στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου από το 1946 μέχρι το 1949.
Έγραψε τα καλύτερα για την Ικαριώτικη φιλοξενία και αλληλεγγύη, όπως και για το γεγονός ότι μοιράζονταν και τα λίγα που είχαν. “Υπήρχε μόνο ένα ευαίσθητο σημείο στις σχέσεις μας με τους ντόπιους,” το GEO SAISON παραθέτει απόσπασμά του, “το διευκρινίσαμε στη 10η εντολή των κανόνων της ομάδας μας: απαγορευόταν οποιαδήποτε ερωτική σχέση με κάποιο κορίτσι ή γυναίκα του χωριού. Εμείς βέβαια δεν είχαμε εξοριστεί για να μπλέξουμε σε ερωτικές περιπέτειες.”
Η ομάδα του περιοδικού συνάντησε την Ελευθερία Βουδαντά, μια 82χρονη, που συνάντησε τον Θεοδωράκη και τους συνεξόριστους του όταν ήταν 14. Ζούσαν σε ένα απλό πέτρινο σπίτι κοντά στο πατρικό της. Τον θυμάται ως “ένα πολύ γοητευτικό νεαρό άνθρωπο. Είχε ωραία μαλλιά και όμορφα μάτια”.
Οι Ικαριώτες σχεδιάζουν να φτιάξουν ένα μουσείο στο σπίτι που έμεναν οι εξόριστοι, αλλά δεν βιάζονται. Σκέφτομαι μήπως μερικοί από τους “ταξιδιώτες που είναι διαθετημένοι να ξοδέψουν πολλά λεφτά για ποιότητα και λατρεύουν την πολυτέλεια” μπορούν να κάνουν κάποια δωρεά στο έργο αυτό.
Το άρθρο αναφέρει τα συχνά πανηγύρια, τα τοπικά φαγητά και το κρασί, τα κρυμμένα μονοπάτια που οδηγούν σε μαγευτικά τοπία, τις εργαζόμενες γυναίκες, τα χαρακτηριστικά των χωριών, “τις καλύτερες συμβουλές και διευθύνσεις”, τι αξίζει να δει και να κάνει κανείς.
Ο τρόπος ζωής των Ικαριωτών έχει οδηγήσει το νησί τους στην κατηγορία της Μπλε Ζώνης, όπως διαβάζουμε στο άρθρο, “πρόκειται για ένα μέρος που οι άνθρωποι ζουν πολλά χρόνια επειδή τρώνε πολλά λαχανικά, γυμνάζονται συχνά, αποφεύγουν το στρες και καλλιεργούν την κοινωνική συνοχή.”
“Άκου φίλε μου,” γράφει κάποιος σε ένα τραπέζι καφενείου στο ορεινό χωριό της Ακαμάτρας, “αυτό είναι το μυστικό της νιότης: παράτα τούτη τη ζωή και γίνε Ικαριώτης.”
Όσο υπάρχει ακόμα απόθεμα, το τεύχος Δεκεμβρίου μπορείτε να το παραγγείλετε στο http://shop.geo.de/reisen/geo-saison/einzelhefte/geo-saison-br-nr-12-2016-br-entdeckungen.html. Κάνει 6,50 ευρώ συν τα μεταφορικά. Όταν ανοίγει το site υπάρχει ένα πράσινο κουμπί που γράφει “In den Warenkorb” (Προσθήκη στο καλάθι)
Diet Simon, Αμβούργο, συνταξιούχος δημοσιογράφος και λάτρης της Ικαρίας
Και το αυθεντικό κείμενο:
Glossy German magazine eulogises Ikaria
Between 60,000 and 80,000 copies of a deluxe glossy German travel magazine have been spreading a gushingly empathetic eulogy of “The island of free spirits”. And according to the website of the monthly GEO Saison (‘GEO Season’) its readers are “exclusive, especially keen, spend-happy travellers who can afford quality and love luxury”.
“They’re equally open-minded and discerning and expect outstanding photography, first class texts and tips that are as surprising as they are reliable.”
The magazine lists some recent findings about their readers: 18% enjoyed staying in top hotels, 12% are regarded as experts for wellness offers, to 63% it’s important to get to know other countries and cultures and 75% indicate they’re ready to spend big on vacation.
Having fallen in love with Ikaria while spending 25 June days there in 2016 I share the eulogising on 12 pages of stunningly good photographs by Piraeus-based Christos Drazos and elegant writing by journalist and book author, Elsemarie Maletzke. The Visit Ikaria website people helped them with contacts and tips.
GEO SAISON costs €6.50 per issue so that I doubt – but, of course, could be completely wrong – that this story will pitch to the bulk of the kinds of tourists I encountered, who were not the “luxury loving” type at all; but it will undoubtedly attract the better-off.
In this age of growing authoritarianism and Trumpism, a lovely opening sentence makes you keen to find out more straight away: “Far away from Athens, in the eastern Aegean, the rebellious citizens of Ikaria have created a realm with its own rules. They open their shops when it suits them and party every chance they get. Visitors also fling themselves into the fun.”
“People stick together and don’t miss a single (village) feast” or “in Ikaria time is no criterion stinging people to hurry” and “the rebellious island was once a free state for five months” are some other observations.
Ikarian rebelliousness persists, reflected by the way the islanders vote. The Greek Communist Party (KKE) has a strong majority in the municipal council that governs the 8,431 islanders. As a local put it to me, “half of the locals want the ‘development’ of the island and the other half want it to stay as it is.” In the last national elections of September 2015, KKE gained 33.20%, SYRIZA, the other left grouping, 26.43%, of votes in the island, making an almost 60% left vote from Ikaria.
Ikaria’s remoteness made it easy for dictators to exile opponents there. The most prominent was world famous composer, Mikis Theodorakis, a lifelong leftist and resistance fighter, who’ll turn 92 on 29 July this year. He was one of 13,000 Greeks banned to Ikaria during the civil war from 1946 to 1949.
He wrote glowingly about the Ikarians’ hospitality, solidarity and sharing what little they had. “There was only one sore point in our relationship with the locals,” the GEO SAISON article quotes him, “we clarified that in the 10th commandment of our group rules: Any love relationship with a local girl or woman was forbidden. Our guiding thought was that we hadn’t gone into exile to have love adventures.”
The magazine team met Eleftheria Votanda, now 82, who met Theodorakis and his fellow exiles when she was 14. They lived in a simple stone house close to her family’s. She remembers him as “a very handsome young fellow. He had beautiful hair and beautiful eyes”.
Ikarians plan to make a museum of the house the exiles lived in, but they’re not in a hurry. I’m thinking some of the “spend-happy travellers who can afford quality and love luxury” might feel like throwing some money at the project to help it along.
The article mentions the frequent village feasts (panagiria), local foods and wine, hidden paths through breathtaking landscapes, women in business, village profiles, “best tips and addresses”, things to see and do.
Their lifestyle has carried the Ikarians into the socalled Blue Zone, the article reads, “a place where people become very old because they eat a lot of vegetables, get regular exercise, keep away from stress and cultivate social cohesion.”
“Listen my friend,” says some writing on a cafenion table in the mountain village Akamatra, “this is the secret of youth: give up your old life and become an Ikariot.”
While there is still stock left, copies of the December issue can be ordered at http://shop.geo.de/reisen/geo-saison/einzelhefte/geo-saison-br-nr-12-2016-br-entdeckungen.html. €6.50 plus postage. When that site opens up there’s a green button with the message “In den Warenkorb” (Into the shopping basket).
Diet Simon, Hamburg, retired journalist and lover of Ikaria
Μετάφραση : Μαρία Σ. Πολίτη
